Μια δυσεξήγητη αυτοεξαίρεση της ΑΑΔΕ από τις παρατάσεις των συμβάσεων δεκάδων εργαζομένων που ψηφίστηκε με το τελευταίο νομοθέτημα του 2023. «Κόστος 10.000 ευρώ ανά εργαζόμενο εργολαβικού συνεργείου για τρίωρη απασχόληση», υποδεικνύει εγκύκλιος της Αρχής, την ώρα που κάθε συμβασιούχος οκτάωρης απασχόλησης κοστίζει στο Δημόσιο λίγο πάνω από 11.000 ευρώ.
του Γιάννη Κιμπουρόπουλου
Πηγή: efsyn.gr
H κυβέρνηση Μητσοτάκη, ήδη από την πρώτη θητεία της, δεν έχει κρύψει ούτε μια στιγμή ότι νοσταλγεί τις παλιές καλές μέρες των εργολαβιών στην καθαριότητα των δημόσιων υπηρεσιών, αυτών που υπέθαλψαν ακραίες καταστάσεις σαν την «υπόθεση Κούνεβα». Έστω κι αν στελέχη της, όπως πρόσφατα ο υπουργός Υγείας Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, αναγνωρίζουν ότι το κόστος των εργολάβων στην καθαριότητα και τη φύλαξη μπορεί να είναι πολύ υψηλότερο από την αξιοποίηση μονίμων ή συμβασιούχων υπαλλήλων.
Στα νοσοκομεία, όπως ήδη έχει γράψει επανειλημμένα η «Εφ.Συν.», προωθούνται οι αναθέσεις σε εργολαβικά συνεργεία όπου λήγουν οι συμβάσεις ορισμένου χρόνου εργαζομένων που είχαν προσληφθεί με διαγωνιστικές διαδικασίες (μοριοδότηση) μέσω ΑΣΕΠ. Ωστόσο, σε γενικές γραμμές, και λόγω των έκτακτων συνθηκών που προκάλεσε η πανδημία το 2020 και το 2021, μέχρι και πέρσι επικράτησε στο ευρύτερο Δημόσιο ένα μικτό, υβριδικό καθεστώς συνύπαρξης συμβασιούχων ορισμένου χρόνου και εργολαβικών συνεργείων στην καθαριότητα και τη φύλαξη.
Μάλιστα, στα δεκάδες νομοθετήματα της κυβέρνησης, ουκ ολίγες διατάξεις ή τροπολογίες της νύχτας προέβλεπαν «εξάμηνες παρατάσεις» στις συμβάσεις των εργαζομένων που κάλυπταν αυτές τις ζωτικές ανάγκες των δημόσιων υπηρεσιών.
Αυτό έγινε και στο τελευταίο νομοσχέδιο που ψηφίστηκε το 2023 στη Βουλή, μόνο από την κυβερνητική πλειοψηφία, με τον τίτλο «Οργανωτικές και διαδικαστικές διατάξεις για την ανάπτυξη, παρεμβάσεις για την ενίσχυση της δίκαιης αναπτυξιακής μετάβασης και άλλες επείγουσες διατάξεις». Στο νομοσχέδιο-σκούπα του υπουργείου Οικονομικών, στο άρθρο 43, όπως κατατέθηκε στη Βουλή, προβλεπόταν παράταση των συμβάσεων ορισμένου χρόνου (ΙΔΟΧ) «του προσωπικού, το οποίο απασχολείται την 31η Δεκεμβρίου 2023 για τις ανάγκες καθαριότητας των κτιρίων της κεντρικής υπηρεσίας και περιφερειακών υπηρεσιών του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών και της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων» μέχρι τις 30 Ιουνίου 2024.
Ωστόσο, στη διάρκεια συζήτησης του νομοσχεδίου στη Βουλή, η σχετική πρόβλεψη παρέμεινε μεν για την κεντρική και τις περιφερειακές υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών, αλλά για άγνωστους λόγους αφαιρέθηκε για τις υπηρεσίες της ΑΑΔΕ, δηλαδή για δεκάδες εφορίες και τελωνεία, κυρίως, σε όλη τη χώρα. Στο ΦΕΚ με την τελική εκδοχή του νόμου 5079/2023 όπως ψηφίστηκε, μέριμνα υπάρχει για παράταση συμβάσεων μόνο για τους συμβασιούχους φύλαξης στις υπηρεσίες της ΑΑΔΕ.
Όπως άλλωστε προκύπτει από εγκύκλιο της Γενικής Διεύθυνσης Οικονομικών Υπηρεσιών της ΑΑΔΕ προς εφορίες και τελωνεία με ημερομηνία 19/12/2023, μία μέρα πριν από την τελική ψήφιση του νομοσχεδίου στην Ολομέλεια της Βουλής, οι αρμόδιοι διατάκτες των υπηρεσιών καλούνταν «να προβούν άμεσα στις απαραίτητες ενέργειες για την έναρξη διαγωνιστικών διαδικασιών παροχής υπηρεσιών καθαριότητας έτους 2024».
Για ποιο λόγο η ΑΑΔΕ ζήτησε, όπως προκύπτει, την αυτοεξαίρεσή της από την εξάμηνη παράταση των περίπου 100 συμβασιούχων καθαριστριών και καθαριστών που κάλυπταν τις ανάγκες των υπηρεσιών της σε όλη την Ελλάδα δεν είναι σαφές.
Έχει όμως ενδιαφέρον ότι στις κατευθύνσεις που δίνονται προς τους αρμοδίους των ΔΟΥ και των τελωνείων για τις προσφορές που θα αναζητήσουν με «έρευνα αγοράς» για τις υπηρεσίες καθαριότητας από εργολαβικά συνεργεία, στις οποίες πρέπει «να αναγράφονται με σαφήνεια ο αριθμός των εργαζομένων, οι ημέρες και ώρες εργασίας αυτών, τα τ.μ. καθαρισμού ανά άτομο, τα ποσά των νόμιμων αποδοχών και των ασφαλιστικών εισφορών, το διοικητικό κόστος, το κόστος αναλωσίμων και το εργολαβικό κέρδος», ως «μπούσουλας» αναφέρεται το εξής χαρακτηριστικό:
«Ενδεικτικά σημειώνεται ότι από την αντικατάσταση ενός υπαλλήλου καθαριότητας με σύμβαση εργασίας ΙΔΟΧ από έναν υπάλληλο καθαριότητας τρίωρης απασχόλησης σε καθημερινή βάση, προκαλείται επιπλέον δαπάνη ύψους περίπου 10.000 ευρώ σε ετήσια βάση». Κι αυτό τη στιγμή που ένας συμβασιούχος εργαζόμενος, πλήρους απασχόλησης, δηλαδή οκτάωρης, κοστίζει στο Δημόσιο 953 ευρώ τον μήνα (για καθαρές αποδοχές 670 ευρώ), ήτοι περίπου 11.400 τον χρόνο.
Για ποιο λόγο η ΑΑΔΕ πρέπει να πληρώσει για μια μεγάλη υπηρεσία που τις ανάγκες καθαριότητάς της κάλυπτε ένας συμβασιούχος 8ωρης απασχόλησης το διπλάσιο ή τριπλάσιο ποσό σε ένα εργολαβικό συνεργείο είναι κάτι που μόνο η ίδια μπορεί και υποχρεούται να εξηγήσει. Με τη σειρά του, βεβαίως, το υπουργείο Οικονομικών ως εισηγητής του νομοσχεδίου θα έπρεπε να εξηγήσει γιατί την παράταση των συμβάσεων που θεώρησε αυτονόητη για τις δικές του, κεντρικές και περιφερειακές υπηρεσίες, τη θεώρησε περιττή και την εξαφάνισε για τις υπηρεσίες της ΑΑΔΕ.
Φυσικά, με την τύχη των εργαζομένων στην καθαριότητα που έμειναν χωρίς δουλειά τέλος της χρονιάς ουδείς ασχολείται. Το πιθανότερο είναι ότι θα ασχοληθούν οι εργολάβοι που θα πάρουν τη δουλειά και ίσως τους αναζητήσουν για να τους κρατήσουν, φυσικά με λιγότερα χρήματα. Υψηλότερο κόστος για το Δημόσιο, χαμηλότερη αμοιβή για τους εργαζομένους είναι η συνταγή της παραδοξότητας.
Έχει όμως ενδιαφέρον ότι στις κατευθύνσεις που δίνονται προς τους αρμοδίους των ΔΟΥ και των τελωνείων για τις προσφορές που θα αναζητήσουν με «έρευνα αγοράς» για τις υπηρεσίες καθαριότητας από εργολαβικά συνεργεία, στις οποίες πρέπει «να αναγράφονται με σαφήνεια ο αριθμός των εργαζομένων, οι ημέρες και ώρες εργασίας αυτών, τα τ.μ. καθαρισμού ανά άτομο, τα ποσά των νόμιμων αποδοχών και των ασφαλιστικών εισφορών, το διοικητικό κόστος, το κόστος αναλωσίμων και το εργολαβικό κέρδος», ως «μπούσουλας» αναφέρεται το εξής χαρακτηριστικό:
«Ενδεικτικά σημειώνεται ότι από την αντικατάσταση ενός υπαλλήλου καθαριότητας με σύμβαση εργασίας ΙΔΟΧ από έναν υπάλληλο καθαριότητας τρίωρης απασχόλησης σε καθημερινή βάση, προκαλείται επιπλέον δαπάνη ύψους περίπου 10.000 ευρώ σε ετήσια βάση». Κι αυτό τη στιγμή που ένας συμβασιούχος εργαζόμενος, πλήρους απασχόλησης, δηλαδή οκτάωρης, κοστίζει στο Δημόσιο 953 ευρώ τον μήνα (για καθαρές αποδοχές 670 ευρώ), ήτοι περίπου 11.400 τον χρόνο.
Για ποιο λόγο η ΑΑΔΕ πρέπει να πληρώσει για μια μεγάλη υπηρεσία που τις ανάγκες καθαριότητάς της κάλυπτε ένας συμβασιούχος 8ωρης απασχόλησης το διπλάσιο ή τριπλάσιο ποσό σε ένα εργολαβικό συνεργείο είναι κάτι που μόνο η ίδια μπορεί και υποχρεούται να εξηγήσει. Με τη σειρά του, βεβαίως, το υπουργείο Οικονομικών ως εισηγητής του νομοσχεδίου θα έπρεπε να εξηγήσει γιατί την παράταση των συμβάσεων που θεώρησε αυτονόητη για τις δικές του, κεντρικές και περιφερειακές υπηρεσίες, τη θεώρησε περιττή και την εξαφάνισε για τις υπηρεσίες της ΑΑΔΕ.
Φυσικά, με την τύχη των εργαζομένων στην καθαριότητα που έμειναν χωρίς δουλειά τέλος της χρονιάς ουδείς ασχολείται. Το πιθανότερο είναι ότι θα ασχοληθούν οι εργολάβοι που θα πάρουν τη δουλειά και ίσως τους αναζητήσουν για να τους κρατήσουν, φυσικά με λιγότερα χρήματα. Υψηλότερο κόστος για το Δημόσιο, χαμηλότερη αμοιβή για τους εργαζομένους είναι η συνταγή της παραδοξότητας.
